Sürgündeki Bağımsız Tataristan Hükümeti Ukrayna parlamentosunda çalışmaları yürütülen en önemli meselelerin biri olan Çerkes soykırımın tanınması meselesi çalışmalarını takdir ediyor ve Ukrayna'nın tüm devlet kurumları bu meseleyi en kısa zaman diliminde olumlu bir şekilde çözeceklerini umuyor. Bu adalet meselesidir ve insanlık meselesidir.
“Rusya İmparatorluğu tarafından Çerkes milletine yönelik gerçekleştirilmiş soykırımı tanıma” hakkında kararname projesi Ukrayna parlamentosunda kayıtlara alınmış. Bu Ukrayna milletvekilleri tarafından 1763-1864 senelerindeki Rus-Kafkasya savaşı olaylarına yönelik ilk tarihi-hukuki değerlendirme girişimi değildir. Ancak ilk defa kararname projesi bu kadar çok düzenleyici takımı tarafından teklif edildi ve bu da belgenin daha fazla kabul edilme şansını arttırıyor.
Kararname projesi Ukrayna Yüksek Şurasının meşru internet sitesinde yayınlanmış ve aşağıdaki maddeleri içeriyor:
• 1763-1864 senelerindeki Rus-Kafkasya savaşı esnasında Çerkesler’in kitlesel imha edilmelerinde ve tarihi anavatanlarından Osmanlı İmparatorluğuna cebren sürgüne gönderilmelerinde tüm soykırım belirtileri olduğunu tanımalı.
• Çerkesler’in kitlesel imha edilmelerini soykırım olarak tanımayan tüm ülkeleri ve uluslararası kuruluşları bunu tanımaya davet edilmeli; Rusya Federasyonu’nu bu cinayeti meşru bir şekilde tanımaya davet edilmeli ve özür dilemeye çağrılmalı.
• Diasporadaki Çerkes milletinin kuzey-batı Kafkasya’daki eski anavatan topraklarına geri dönme hakkını ve sonra da tarihi topraklarında kendi milli kaderini kendi belirleme hakkı tanınmalı.
• Bu kararnameyi Ukrayna devlet başkanına ve hükümetine, Avrupa parlamentosuna, AB dış işleri ve emniyet politikası boyunca yüksek temsilcisine, BM genel sekreterine, yerli halklar boyunca BM forumuna vs. gönderilmeli.
Kararname projesi Çerkes milli hareketinin 7 Haziran 2024 tarihindeki Ukrayna Yüksek Şurasına müracaatı linkini içeriyor. O müracaatı 8 Çerkes muteber failleri imzalamış: Kenan Kaplan, Kassey Kik, İbrahim Yaganov, Mariyanna Şeru, Murat Özden, Orhan Barsik, Selçuk Bağlar, Mustafa Canbek.
Belgenin kabul edilmesi durumunda parlamento personeli onu Çerkes, İngiliz ve Rus dillerine tercüme edecek.
Ukrayna telegram-kanallarının iddialarına göre kararname projesinin anahtar lobicisi milletvekili Mariya Mezentseva’dır.
Belgenin Ukrayna’daki ilerlemesinde önemli rolü Serbest Milletler Ligi ve Çerkesler’in Ligadaki temsilcisi İbrahim Yaganov oynuyor. O Ukrayna’nın Çerkes soykırımını tanıma meselesini ilerletmek için Mayıs ayında Kiev’e kendisi gelmiş